Het goede nieuws voor OPEC is, dat de strategie van de oligopolie eindelijk vruchten begint af te werpen. In november van 2014 besloot OPEC om de olieprijs niet langer te stutten. Het kartel koos ervoor om het marktaandeel te verdedigen tegen de alsmaar groeiende concurrentie van Niet-OPEC leden als Rusland, maar vooral de Verenigde Staten. Daar brak de productie van schalieolie het ene record na het andere.
Het heeft echter lang geduurd voordat het wapen van de prijsoorlog effect liet zien. Veel schalieproducenten bleken in staat om hun kostprijs snel omlaag te brengen door technologische verbeteringen, door driftig in de kosten te snijden en door minder rendabele bronnen uit de productie te nemen. Na een jaar moeten echter steeds meer schalieproducenten het moede hoofd in de schoot leggen. De productie is nu gedaald naar
het niveau van november 2014. Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) zal de VS in 2016 nog slechts 8,6 miljoen vaten per dag produceren. Dat zijn er bijna 400 000 minder dan nu het geval is. OPEC zal profiteren van de Amerikaanse terugval in productie en in 2016 31,1 miljoen vaten per dag gaan produceren tegen 29,3 miljoen in 2014.
Eind goed, al goed zou je kunnen concluderen. De gekozen strategie blijkt met zeer hoge kosten gepaard te gaan. Zo staat de eenheid van het kartel onder grote druk. De leden zijn onderling een heuse prijzenoorlog gestart met als doel om een zo groot mogelijke positie op de Zuidoost Aziatische markt te verwerven. Dit is met een aandeel van 34% de meest aantrekkelijke markt van het moment. Vooral de Chinese markt, de grootste markt ter wereld, oefent een grote aantrekkingskracht uit op alle lidstaten. Zo gaf Koeweit een korting van $ 0,65 op zijn Export Blend die van dezelfde kwaliteit is als de Arab Medium Crude van Saoedi Arabië. Irak maakt het nog bonter. Dat land biedt zijn Basrah Heavy, vergelijkbaar met de Arab Heavy van opnieuw Saoedi Arabië met een korting van $ 3,70 aan. Het uiteindelijk doel is om zo lang termijn contracten met hun Aziatische klanten te kunnen afspreken. Naar verwachting zal de slag om de klant de komende jaren alleen maar intensiveren. Iran maakt zich op om in de eerste helft van 2016 maar liefst 3,6 miljoen vaten per dag te gaan produceren. Het leeuwendeel is bestemd voor de export! Nu al gaat het om 2,8 miljoen vaten per dag! Iran heeft al laten weten zich weinig gelegen te laten aan de wensen en verlangens van de overige leden van OPEC.
De huidige strategie zet niet alleen de eenheid van het kartel onder druk, maar ook de staatsfinanciën van nagenoeg alle lidstaten. Als er niets gebeurt en de olieprijzen blijven laag, dan zal een land als Saoedi Arabië binnen vijf jaar al zijn financiële reserves opgebruikt hebben. Dat althans denken de economen van het IMF. Het instituut voorziet ook, dat het koninkrijk al in 2015 met grote tekorten zal kampen. Het begrotingstekort zal dit jaar tot 20% van het bruto binnenland product oplopen en in 2016 zal er met 19,4% weinig verbetering zichtbaar zijn. Niet alleen de Saoedi’s zijn kwetsbaar, maar ook landen als Oman en Bahrein. Ook die landen zullen hun tekorten tot ver boven 10% zien oplopen in de komende jaren. Bezuinigingen en oplopende werkloosheid kunnen ook nog eens tot grote politieke en maatschappelijke onrust leiden. De zogeheten fragile five, Algerije, Irak, Libië, Nigeria en Venezuela kunnen daar al een boekje over open doen. Het kan zomaar zijn, dat de ‘overwinning’ van OPEC op de Amerikaanse schalieproducenten een Pyrrhusoverwinning zal blijken te zijn. De kosten van de overwinning wegen niet op tegen de baten!